بازگشت
سایه های روانی نفوذعوامل طالبان درداخل نیروهای مسلح
محمد اسحاق فیاض محمد اسحاق فیاض

 ظاهرا داستان نفوذ عوامل طالبان در داخل نیروهای مسلح کشور و به دنبال آن حملات تروریستی در قالب این نیروها به مربیان و نظامیان خارجی، اکنون به یکی از چالش های اساسی برای ناتو و جامعه جهانی تبدیل گردیده است. جنرال کارستن جکوبسن، سخنگوی ناتو در کابل می گوید که ظرف سه ماه اخیر، دست کم ده مورد حمله سربازان افغان به نیروهای ناتو صورت گرفته که در نتیجه آن، هفده سرباز خارجی کشته شده اند.

این آمار نشان می دهد که طی سه ماه اخیر حملات عوامل نیروهای نفوذی طالبان در داخل نیروهای مسلح چند برابر گردیده است، طوری که بیشترین موفقیت طالبان در ادامه خشونت و کشته شدن نیروهای خارجی از این طریق بوده است. در حالی که ناتو از کاهش حملات تا پیش از این سخن می گفت و پیش بینی کرده بود که در سال جاری از میزان حملات طالبان کاسته شود، اما قراین و آمارها نشان می دهد که نه تنها در سال جدید از میزات حملات گروه طالبان کاسته نشده است، بلکه طالبان در سایه نفوذ خود در داخل نیروهای مسلح کشور، تعداد زیادی از نیروهای داخلی و خارجی را نیز از پای در آورده است. نیروهای خارجی درافغانستان سال جدید را درحقیقت با کشته شدن آغاز کردند، در روز کریسمس و در اولین روز سال جدید نیروهای خارجی درافغانستان کشته شدند. این تلفات البته یک تفاوت اساسی دیگر نیز دارد و آن این است که بیشتر نیروهای خارجی که طی دوماه اخیرکشته شده اند، توسط عوامل نفوذی داخل نیروهای امنیتی بوده است. به همین دلیل یک باردیگر نفوذعوامل گروه طالبان و دیگر گروههای افراطی و یا عوامل خارجی در داخل نیروهای امنیتی و مسلح کشور، به عنوان مهمترین موضوع امنیتی دراین روزها مطرح است.

تاکنون معمولا نیروهای نفوذی طالبان در داخل نیروهای مسلح، فقط نیروهای خارجی را هدف قرار می دادند و می کشتند، اما در سال جدید نیروهای نفوذی طالبان به نیروهای مسلح داخلی نیز حمله می کنند و آنان را در حملات تروریستی ازپای در می آورند. در تازه ترین حمله عوامل نفوذی طالبان به نیروهای پولیس محلی در ولایت پکتیکا 9 نفر از این سربازان به قتل رسیده اند. فرد مهاجم که عضو این پایگاه بوده است و در این در گیری کشته شده و گروه طالبان اعلام کرده است که فردمهاجم یکی از افراد طالبان بوده است. ذبیح الله مجاهد، از سخنگویان گروه طالبان تایید کرده که فرد مهاجم با این گروه ارتباط داشته است. صدیق صدیقی سخنگوی وزارت داخله در واکنش به این قضیه گفت که همزمان با اجرای این برنامه برخی سازمانهای اطلاعاتی منطقه تلاش دارند که اعتماد افغانها و جامعه جهانی به نیروهای امنیتی افغانستان را کاهش دهند. او به صورت تلویحی حادثه کشتار در پوسته پولیس در ولایت پکتیکا را هم به تلاش این سازمانها برای نفوذ در میان نیروهای امنیتی افغانستان و کاهش اعتبار این نیروها نسبت داد.

اکنون نه تنها دستگاههای امنیتی داخل کشور را نسبت به نفوذ عوامل بیگانه درداخل نیرهای امنیتی، نگران و مضطرب ساخته است بلکه اکنون حملات عوامل طالبان در لباس نیروهای مسلح کشور به نیروهای خارجی به چالش جدی و تضعیف روحیه این نیروها تبدیل گردیده است. نظامیان ناتو در افغانستان، نسبت به تاثیرات منفی حملات سربازان افغان ابراز نگرانی کرده و گفته اند که ادامه این روند، می تواند به روحیه نیروهای ناتو آسیب بزند. جنرال جاکوبسن  می گوید که ناتو برای جلوگیری از این گونه حملات، در همکاری با مقامات افغان، اقداماتی را در پیش گرفته است. از جمله، قرار شده تا از سربازانی که در طول شب خواب هستند، نگهبانی صورت گیرد.

این وضعیت نشان می دهد که نظامیان خارجی از ترس مترجمان و همکاران نظامی افغان خود هیچ گونه اعتمادی را ندارد، طوری که حتی شبها نیز با ارامش خاطر نمی توانند به خواب بروند و باید در پایگاه خود شان از ترس افغانهای همکار خود نگهبانی بدهند تا مبادا عضور نفوذی گروه طالبان باشند. طبیعی است که این وضعیت ترس و هراس را در میان نیروهای خارجی چند برابر می کند و در نتیجه سبب تضعیف روحیه این نیروهای می گردد.

باتوجه به این وضعیت به گفته سخنگوی ناتو این نیروها در چنین شرایطی باید به نیروهای افغان همکاری بیشتر کنند و در کنار نیروهای افغان باشند، زیرا با گرم شدن ها نبردها بادیگر تشدید می گردد و از همین اکنون صدها تن از نیروهای القاعده از کشورهای شان به افغانستان آمده اند، تا دامنه خشونت ها را در کشور به شدت تشدید نمایند وهم چنین طالبان در صدد هستند تا در سایه گسترش خشونت ها در کشور امتیازات لازم را در مذاکرات قطر بدست آورند، در چنین وضعیتی بهتر و اسان ترین راه برای گسترش خشونت و تضعیف روحیه نیروهای خارجی و داخلی نفوذ در داخل نیروهای مسلح و امنیتی کشور است تا هم آنان  را از درون ضربه زده و هم دامنه خشونت ها را تشدید بخشد.

این که چرا جلو نفوذ عوامل افراطی طالبان و دیگر گروهها در داخل نیروهای امنیتی گرفته نمی شود، سئوالی است که تا کنون هیچ کسی پاسخ درستی ارایه نتوانسته اند و حتی برخی جلوگیری از نفوذ عوامل افراطی را درد اخل نیروهای مسلح با شرایط و وضعیت موجود، غیر ممکن می دانند و معتقدند تا در ساختار موجود تغییراساسی ایجاد نشود، امکان مقابله با عوامل نفوذی غیر ممکن است.

عوامل نفوذی طالبان در داخل نیروهای امنیتی شرایطی را به وجود آورده است که آموزگاران و مربیان خارجی به اسانی جرات نمی کنند به مقر نیروهای مسلح کشور آمده آنان را آموزش بدهند. در حالی که نیروهای مسلح شدیدا به آموزش های مدرن نظامی روز نیازدارند تا خلاقیت و توانایی خود ار به مرحله ای برسانند که به تنهایی توان مبارزه با افراطی گری را داشته باشند. اما طالبان نیز به خوبی دریافته اند که نفوذ داخل نیروهای مسلح و امنیتی کشورارزش آن برای این گروه کمتر از انجام یک عملیات نظامی خشونت بار نظامی نیست وقتی رشد کمی و کیفی نیروهای مسلح در سایه نفوذ عوامل افراطی مسیرعادی خود را طی نتواند و از رشد وبالندگی باز بمانند، طبیعی است که یک دستآورد بزرگ برای طالبان است.

تاکنون بارها کارشناسان نظامی تاکید کرده اند که در مورد چگونگی استخدام نیروهای مسلح در پولیس و اردوی ملی باید دقت های لازم صورت گیرد و روشهای جدید را برای استخدام در پیش بگیرند و نیز فعالیت سرویس های اطلاعاتی را در داخل نیرهای مسلح افزایش بدهند، اما با همه این تلاش ها هنوز هیچ راه حلی درستی برای جلوی گیری از این چالش پیدا نشده است و حتی برخی از کار شناسان معتقدند که اصلا امکان دارد که جلو نفوذ طالبان را در داخل نیروهای مسلح بگیرد، زیرا این فرایند با ساختارها و گرایش های قومی، منطقه ای و گروهی گره خورده است و جریان های افراطی به اسانی با استفاده از این فرصت به داخل نیروهای مسلح نفوذ می کنند، هرچند که تغییرات اساسی در شیوه استخدام سربازان روی دست بگیرند و یا سرویس های اطلاعاتی را در داخل نیروهای مسلح افزایش بدهند، اما بازهم این چالش هم چنان قابل حل نیست.

به هرحال اکنون ناتو و کارشناسان داخلی در افغانستان در تلاشند تا راه حلی در این زمینه بدست آورند اما هنوز در راستا موفق نشده اند.


April 18th, 2012


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
گزیده مقالات